Rank: Advanced Member
Groups: Registered
Joined: 3/26/2011(UTC) Posts: 16,885
Thanks: 6938 times Was thanked: 2770 time(s) in 1957 post(s)
|
"Bão" không nổi tại Mỹ: Người theo QAnon trước "thực tế" phũ phàng
Thu Hằng - RFI - 24/01/2021 Phép mầu đã không xảy ra ! Joe Biden không bị bắt mà vẫn trở thành tổng thống thứ 46 của Hoa Kỳ ! « Kế hoạch » đã không được thực hiện, mà thực ra chẳng có kế hoạch nào hết ! Thất vọng tràn trề trong mạng lưới QAnon, những người vẫn trông đợi vào « kế hoạch » do Donald Trump chỉ đạo.
Báo Le Monde (ngày 20/01/2021) nhận định : « Joe Biden nhậm chức: những người ủng hộ QAnon đối mặt với bức tường thực tế khó khăn ». Ông Donald Trump rời Nhà Trắng sáng sớm 20/01 để về khu tư dinh Mar-a-Lago ở Florida, chấm dứt nhiệm kỳ tổng thống. Đến phút chót, rất nhiều người theo QAnon vẫn động viên nhau phải « tin vào kế hoạch ».
« Bão » đã không nổi
Sáng sớm 20/01, Alexis Cossette-Trudel, một người Canada theo thuyết âm mưu có ảnh hưởng, kêu gọi : « Hỡi những người còn nghi ngờ vào tối nay, hãy nhớ rằng Trump có nhiều năm hào quang hơn các đối thủ của ông như thế nào ». Nhân vật này tự tin : « Sự nối tiếp của cuộc bầu cử đã được lên kế hoạch tỉ mỉ ít nhất là từ năm 2018 (…) Giờ đến lượt các lực lượng vũ trang Mỹ thay thế. Hooah ! Một thế giới tươi đẹp hơn đang ở ngay trước mắt ».
Họ đợi « bão » nổi lên vào ngày 20/01 nhờ các lực lượng vũ trang. Le Monde nhắc lại, theo thuyết âm mưu QAnon, một cơn bão (storm) sẽ cùng lúc nổi lên nhờ vào hoạt động ngầm của Donald Trump cuốn bay mọi thành viên của băng đảng lãnh đạo bị cho là « tham nhũng ». Từ tổng thống Joe Biden đến bà Hillary Clinton, cựu ứng viên tổng thống năm 2016 cùng với vài chục quan chức thuộc đảng Dân Chủ và rất nhiều người nổi tiếng khác sẽ bị quân đội đồng loạt bắt giữ để buộc họ phải chịu trách nhiệm cho những hành động gây ra : từ tổ chức các mạng lưới ấu dâm đến gian lận bầu cử, theo những lời tuyên truyền của thuyết âm mưu lan rộng Mỹ, đặc biệt trong năm 2020.
« Bão » sẽ đến ! Rất nhiều lần, tài khoản nặc danh « Q » khẳng định như vậy, kèm theo những chỉ dẫn được mã hóa để định hướng người ủng hộ, nhưng rồi bặt vô âm tín từ giữa tháng 12/2020. Nhiều tuần trước lễ nhậm chức của ông Joe Biden và sau khi chịu hết thất bại này sang thất bại khác trong kế hoạch đảo ngược kết quả bầu cử, rất nhiều người theo QAnon chắc mẩm bão sẽ xảy ra vào ngày 20/01 vì toàn bộ « bè lũ gian lận » tập trung ở Washington.
Suốt cả buổi sáng diễn ra lễ nhậm chức, còn cựu tổng thống Trump đã yên vị ở Florida, những người ủng hộ « Q » vẫn ngồi chờ « Q » trước màn hình, chờ « Q » thông báo đã có hàng loạt vụ bắt giữ. « Q » bặt vô âm tín, như suốt một tháng qua ! Một số người bắt đầu chột dạ : « Nếu là lừa đảo thì sao ? ». « Q » đã lừa họ, lợi dụng lòng tin của họ ? Trên một kênh truyền thông Telegram của QAnon, Anthony thừa nhận với Grey là Donald Trump đã thất bại, « trừ phi đó là kế hoạch ngay từ đầu ».
Khẩu hiệu « tin vào kế hoạch » bắt đầu bị nghi ngờ nhưng họ vẫn cố bám niềm tin vào hình ảnh 17 lá cờ Mỹ được dựng trước chiếc Air Force One chờ đưa cựu tổng thống Trump về Florida. Suốt nhiệm kỳ của ông Trump, họ vẫn tin tổng thống gửi mật mã cho họ mỗi khi ông xuất hiện trước công chúng. 17 lá cờ, ắt phải có thông điệp nào đó vì đúng với thứ tự thứ 17 của Q trong bảng chữ cái !!!
Vô vọng ! Cả ngày hôm đó, lễ nhậm chức của ông Joe Biden vẫn diễn ra như kế hoạch. Nhiều người theo QAnon bắt đầu phẫn nộ, như dòng tin của tài khoản MAGA1771 trên một diễn đàn của QAnon : « Không có kế hoạch nào hết. Biden vừa nhậm chức. Không có bắt giữ hàng loạt. Đã đến lúc thức tỉnh và nhìn vào thực tế trước mắt ».
Phải cam kết « mua thêm vũ khí và đạn » trước khi tham gia diễn đàn
Trong bài diễn văn nhậm chức, tân tổng thống Mỹ nhắc đến « sự trỗi dậy của cực hữu chính trị, của tư tưởng da trắng thượng đẳng và khủng bố trong nước » là mối nguy hiểm cho đất nước.
Những người theo cực hữu và mạng lưới QAnon đã hiểu thông điệp trên. Vài phút sau lễ nhậm chức, một kênh Telegram của những người theo thuyết âm mưu đã đổi tên để ít bị chú ý hơn. Ngoài ra, những người muốn tham gia diễn đàn phải nhấn vào lời khuyến cáo « mua thêm nhiều vũ khí và đạn hơn ». Một diễn đàn lớn khác đã chặn mọi bình luận mới.
Những gương mặt chính của mạng lưới QAnon tiếp tục thuyết phục những người theo họ rằng « vẫn chưa hết ». Ngược với thông điệp của Ron Watkins, cựu điều phối viên diễn đàn 8kun, nơi « Q » từng thường xuyên đăng tin và đã có lúc được cho là người đứng sau tài khoản « Q ». Sau lễ nhậm chức của Joe Biden, Ron Watkins viết : « Giờ chúng ta có thể ngẩng cao đầu và trở lại cuộc sống cách tốt nhất có thể. Chúng ta có tổng thống mới và với tư cách là những công dân, chúng ta có trách nhiệm tôn trọng Hiến Pháp ». Phải chăng đây là thông điệp « gác kiếm » ?
một bài cũ cùng chủ đề >>
Mạng truyền thông QAnon, ‘‘đồng minh’’ trong bóng tối của Trump
Trọng Thành - RFI - 02/12/2020 Bầu cử 2020 cho thấy một nước Mỹ chia rẽ hơn bao giờ hết. Tổng thống mãn nhiệm liên tục lên án bầu cử gian lận quy mô lớn, tước đoạt chiến thắng của ông, dù không hề có bằng chứng. Rất nhiều người ủng hộ Trump coi đối thủ chính trị của ông là kẻ thù không đội trời chung. Cho dù chuyển giao quyền lực diễn ra, đối đầu dự báo sẽ kéo dài trong căng thẳng. Vì sao nước Mỹ bị phân hóa đến thế ?
Trong số các nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, nhiều chuyên gia, nhà quan sát khẳng định vai trò quan trọng của đủ loại « thuyết âm mưu », nở rộ trong những năm vừa qua. Mạng truyền thông không chính thức QAnon được coi là một thế lực trong bóng tối hùng mạnh, nơi phát xuất của nhiều « thuyết âm mưu », có ảnh hưởng lớn đến cách suy nghĩ của người Mỹ, đặc biệt là các cử tri đảng Cộng Hòa nói chung, giới ủng hộ ông Donald Trump nói riêng. QAnon hoạt động ra sao ? Vì sao mạng lưới truyền thông này là có nhiều ảnh hưởng như vậy ? Trên đây là các chủ đề chính của Tạp chí Xã hội của RFI tuần này.
« Cuộc nội chiến » thầm lặng chống lại một « nhà nước ngầm »
QAnon xuất hiện vào mùa thu 2017, ít tháng sau khi ông Trump nhậm chức tổng thống. « Q » là tên gọi rút gọn của « Q Clearance Patriot », biệt danh của một tài khoản trên một diễn đàn mạng nhiều tai tiếng mang tên « 4chan ». « Anon » là tên viết tắt của từ « vô danh » trong tiếng Anh. Cho đến nay, giới nghiên cứu vẫn chưa xác định được danh tính của cá nhân hay nhóm đứng đằng sau biệt danh « Q ». Chủ nhân của tài khoản mang tên « Q » khẳng định tiếp cận được với các tài liệu mật cho thấy có một âm mưu ngầm chống lại tổng thống đương nhiệm Donald Trump.
Theo « Q », lãnh đạo nhóm chống tổng thống hiện nay là một tổ chức tội phạm, bao gồm cựu tổng thống Obama, cựu ngoại trưởng Hillary Clinton, tỉ phú George Soros, gia đình Rothschild, nhiều ngôi sao điện ảnh Holywood, và nhiều quan chức cao cấp Mỹ. Thế lực này cũng bị cáo buộc tham gia buôn bán trẻ em làm nô lệ tình dục, và được coi là đã bí mật điều khiển nước Mỹ từ nhiều thập niên nay, cùng với nhiều thế lực nước ngoài. Theo « Q », chỉ có Donald Trump và các cộng sự của ông mới là người có thể chống lại « nhà nước ngầm » này, cứu nước Mỹ, trả lại quyền lực cho nhân dân (Les Echos ngày 21/08/2020).
Gần đây, các thành viên của QAnon khi xuất hiện trước công chúng thường mang theo biểu tượng chữ Q, mang màu đỏ, hoặc màu cờ Mỹ, với khẩu hiệu « Một người trong chúng ta đi đâu, tất cả cùng đi » (Where We Go One We Go All – viết tắt là « WWG1WGA »).
Một người ủng hộ phong trào, ông Jordan Sather, cho biết trên Youtube, « QAnon, tóm lại, là một cuộc nội chiến bí mật, do một số người ly khai khỏi hệ thống tình báo tiến hành. Các thông điệp của ‘‘Q’’ giúp chúng ta thức tỉnh, để nhận ra sự thật ». Nhà nghiên cứu Travis View, chuyên gia về phong trào QAnon, xác nhận : « ‘‘Q’’ tự nhận là một quan chức cao cấp trong ngành tình báo quân sự, thân cận với ông Donald Trump ». Một niềm tin chủ yếu của những người theo QAnon đó là những thế lực có « âm mưu đen tối » sẽ sớm bị bắt giữ hàng loạt, và « trận cuồng phong này » (the Storm) sẽ đưa tất cả đến nơi « bình an và hạnh phúc ». Erin Cruz, một người ủng hộ QAnon, ứng cử viên Cộng Hòa vào Nghị Viện California cuối năm 2019, khẳng định đầy vẻ tin tưởng : « Các thuyết âm mưu có vẻ điên rồ, cho đến khi chúng được chứng minh là đúng ».
Phẫn nộ : « Bão chồng lên bão »
Phong trào QAnon thoạt tiên chỉ nằm bên lề xã hội Mỹ, bởi các thuyết âm mưu những người chủ xướng đưa ra bị coi quá cực đoan. Tuy nhiên, QAnon nhanh chóng thu hút được nhiều « tín đồ », với việc tung ra tin giả đủ loại, đặc biệt gần đây trong bối cảnh xã hội Mỹ lâm vào khủng hoảng với đại dịch Covid-19, hay phong trào Black Lives Matter (Mạng sống người da đen cũng quan trọng), chống bạo lực và kỳ thị chủng tộc của cảnh sát. Chẳng hạn như một điều tra của New York Times cho biết nhiều thành viên phong trào này đã xâm nhập vào mạng lưới bảo vệ trẻ em #SaveTheChildren, để tung ra một bản đồ bịa đặt về các địa điểm buôn trẻ em.
Chuyên gia về truyền thông và hiện tượng tin giả, bà Whitney Phillips, đưa ra một ẩn dụ đầy hình ảnh để nói về sức mạnh và tốc độ phát triển của QAnon. Nhà nghiên cứu Đại học Syracus, New York, so sánh QAnon với hiện tượng thời tiết được đặt tên là « hiệu ứng Fujiwhara », một cơn cuồng phong trở nên mạnh hơn gấp bội, nhờ một cơn cuồng phong khác tiếp sức. QAnon không chỉ là một « trận bão » truyền thông, phong trào này còn mang năng lượng của nhiều « trận bão » dồn dập ập đến trong những năm gần đây.
Chuyên gia về các thuyết âm mưu Mike Rothschild, tác giả cuốn « The World's Worst Conspiracies » (cũng là tác giả một cuốn sách về QAnon, sẽ ấn hành năm tới 2021) nhận xét : với đại dịch Covid, mọi thứ nhập làm một. Nếu bạn đến một nhóm chống vac-xin, bạn sẽ gặp những người chống khẩu trang, nếu bạn đến một nhóm chống khẩu trang, sẽ gặp người chống Bill Gates, đệ tử cuồng nhiệt của QAnon… Rốt cục bạn sẽ tin vào tất cả những điều này.
Theo chuyên gia về thuyết âm mưu Travis View, « điều mà QAnon mang lại cho người tin theo là khả năng hiểu được những gì diễn ra mà không cần đến các phương tiện truyền thông. Chỉ cần đi theo ‘‘Q’’, người được coi là có quan hệ với giới tình báo cao cấp, người có thể nói cho bạn biết những gì diễn ra thực sự trong hậu trường. Mong muốn có được các thông tin bí hiểm này là đặc điểm chung của tất cả những người tin theo ''Q'' » (Le Monde, 14/10/2020).
Mạng xã hội: Nơi phù thủy luyện âm binh
Trong thông điệp đầu tiên năm 2017, « Q » khẳng định cựu ngoại trưởng Hillary Clinton sắp bị bắt giam. Tuy nhiên, tiên đoán này đã không xảy ra. Kể từ đó « Q » từ bỏ giọng điệu khẳng định, để chuyển sang kêu gọi những người tham gia đóng góp « phần nhỏ của mình », tùy theo sáng kiến riêng, miễn là phù hợp với chủ trương chung của phong trào. Các thông điệp của phong trào liên tục đổi mới, thích ứng với phương thức liên hệ hết sức uyển chuyển, trên các mạng xã hội, nơi mà mỗi cá nhân toàn quyền đưa ra các giải thích riêng của mình.
Theo chuyên gia Mike Rothschild, khi những người chủ trương mạng « QAnon » thấy một số các bài viết hay thông điệp thu hút nhiều chú ý, họ sẽ đưa lên Youtube, và chính từ đây, các nội dung đó sẽ có sức lan tỏa mạnh mẽ. Một điều tra nội bộ của Facebook, mà kênh truyền hình NBC tiếp cận được hồi đầu tháng 8, mang lại một hình dung sơ bộ về quy mô của phong trào. Facebook xác định được hàng nghìn nhóm, trang mạng với hơn 3 triệu thành viên và người đăng ký, có liên quan đến trào lưu QAnon. Kể từ tháng 3 đến tháng 8, số lượng trang và nhóm QAnon trên Facebook tăng gấp 6,5 lần (FranceInfo). Cũng tháng 8/2020, theo điều tra của New York Times, những nhóm QAnon nổi tiếng nhất trên Facebook tập hợp đến 200.000 người tham gia.
Chia rẽ, ngờ vực, thù hận : Nỗi lo nước Mỹ bị xé làm hai
« Thuyết âm mưu » và tin giả song hành như hình với bóng. Để hiểu được vì sao mạng truyền thông trong bóng tối QAnon lại có được sức hấp dẫn như vậy trong xã hội Mỹ, bên cạnh những bối cảnh thuận lợi như đại dịch Covid - gây nhiều lo lắng trong xã hội, một nguyên nhân khác có thể thấy trong chính chủ trương của tổng thống Hoa Kỳ, chống lại truyền thông chủ lưu, chống lại cách xử lý thông tin nghiêm túc của nhiều phương tiện truyền thông chuyên nghiệp, gây tâm lý hoang mang trong xã hội. Trả lời RFI Tiếng Việt, nhà báo Phạm Trần, nhà quan sát chính trị Mỹ từ nhiều thập niên nay, nhận xét :
« Lần đầu tiên trong lịch sử bầu cử tổng thống của nước Mỹ, một tổng thống đương quyền thất cử lại nói rằng mình thua là do gian lận. Đối với người dân Mỹ, phải coi đó là một lời tuyên bố, một xác quyết xâm phạm đến tính ngay thẳng của nền dân chủ Hoa Kỳ. Cho đến giờ này, bốn năm cầm quyền của ông Donald Trump đã tạo ra một không khí nghi ngờ, chia rẽ, phân hóa trong xã hội Mỹ, và trong chính quyền Mỹ, không có tin tưởng ở nhau. Đấy là một hậu quả tôi cho rằng là nghiêm trọng.
Ông Trump tạo ra sự nghi ngờ đối với nền dân chủ Hoa Kỳ, và tạo ra ấn tượng là bầu cử ở Mỹ có gian lận, nhưng không đưa ra được bằng chứng cụ thể nào. Báo chí hỏi ông ấy, tại sao lại không đưa ra bằng chứng ? Thì ông ấy lại tố cáo những người phóng viên đã đặt câu hỏi ấy là đã đưa ra tin giả, ‘‘fake news’’. Ông Trump đã thành công trong việc tạo ra làn sóng (chống lại cái gọi là) ‘‘fake news’’.
Những gì không thuận tay ông ấy, những gì ông ấy không thấy có lợi cho ông ấy, thì ông ấy gọi là ‘‘fake news’’, hay không có lợi cho đảng Cộng Hòa thì ông ấy cho là fake news. Và những gì mà đối thủ của ông ấy nói, những người chống ông ấy, tuyên bố thì đều bị coi là fake news, thì ông ấy lại gán ghép cho họ là đưa ra những ‘‘fake news’’, để che đậy âm mưu của mình. Hiện tượng gọi là ‘‘fake news’’ đó, cách tuyên truyền của ông Donald Trump đã trở thành một hiện tượng trong xã hội Mỹ, sẽ tiếp tục tồn tại, sẽ phát triển mạnh hơn, mặc dù ông Donald Trump sẽ rời Tòa Bạch Ốc vào ngày 20/01/2021 ».
Với khoảng 80 triệu người đăng ký theo dõi trên Twitter, ông Donald Trump, với quyền lực của một tổng thống Mỹ, là một trong những người có ảnh hưởng ghê gớm nhất đến công luận toàn cầu. Việc tổng thống Trump thường phổ biến quan điểm gây chia rẽ công chúng, những người theo ông và những người chống ông, quyết liệt chống lại các phương tiện truyền thông không ủng hộ ông, quy tất cả vào một nhóm « kẻ thù của nhân dân » (ngôn từ thường được các chế độ toàn trị sử dụng để triệt hạ hoàn toàn các đối thủ), ắt hẳn đã tạo đất tốt cho sự nở rộ của đủ loại thuyết âm mưu, tin giả, trong đó có các thuyết âm mưu mà QAnon phổ biến.
Trump – QAnon : Quan hệ nước đôi
Về mặt nguyên tắc, ông Donald Trump được coi là người không bao giờ nói trực tiếp về QAnon. Tùy viên báo chí của Nhà Trắng năm 2018 tuyên bố tổng thống Trump « tố cáo và lên án và mọi hành động bạo lực nhắm vào một cá nhân ». Trong một cuộc họp báo vào tháng 8/2020, ông Trump đã tránh trả lời phóng viên, khi được đặt câu hỏi về QAnon. Câu hỏi được nhà báo đặt ra sau khi tổng thống Trump gửi thông điệp trên mạng Twitter khen ngợi ứng cử viên vào Hạ Viện, bà Marjorie Taylor Greene, một đệ tử của phong trào QAnon (theo AP, ngày 14/08/2020). Trong một đoạn video đưa lên mạng năm 2017, bà Greene ca ngợi ông Trump là cơ hội giúp cho nước Mỹ « chống lại băng nhóm của những kẻ ấu dâm, tôn thờ quỷ Satan » – một nội dung chủ yếu trong thuyết âm mưu của QAnon. Người vừa đắc cử hạ nghị sĩ cũng là người chủ trương chống phá thai, ủng hộ mang súng, coi người da trắng là nhóm xã hội « bị ngược đãi nhất » tại Mỹ (bà Greene là một trong hai ứng cử viên ủng hộ QAnon đắc cử Hạ Viện lần này) (France Culture, ngày 04/11/2020).
Trên thực tế, tổng thống Donald Trump có quan hệ gần gũi với nhiều thành viên QAnon. Ví dụ như Michael William Lebron (biệt danh « Lionel »), một người dẫn chương trình phát thanh, hoạt động tích cực trên mạng, với gần 150.000 người theo dõi trên Twitter và 250.000 người trên kênh Youtube cá nhân. Michael William Lebron nổi tiếng là một trong những người tuyên truyền nhiệt tình cho các luận thuyết « âm mưu » của QAnon. Hay cựu cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, Michael Flynn, cũng là người nhắc lại các khẩu hiệu của QAnon trên trang Twitter.
Nhà nghiên cứu Joseph Uscinski, Đại học Miami, chuyên gia về các nhóm chính trị bên lề, ghi nhận QAnon là nhóm được coi là « cực đoan nhất » trong giới cử tri ủng hộ Donal Trump. Thái độ gần gũi của ông Trump với nhóm này đặt chính đông đảo giới chính trị gia Cộng Hòa vào thế khó xử. Đa số không dám phản đối, bởi ông Trump được cử tri ủng hộ đông đảo, nhưng việc lờ đi chuyện này có thể gây khó cho đảng Cộng Hòa, khi QAnon đã nằm trong tầm ngắm của Cục Điều tra Liên bang (FBI), như một « nguy cơ đối với an ninh quốc gia » (France 24, 22/07/2020).
Mối đe dọa thường trực đối với nền dân chủ
Ảnh hưởng QAnon có nguy cơ dẫn đến các hành động cực đoan nguy hiểm trong kỳ bầu cử Mỹ. Đây có thể là lý do khiến tập đoàn Facebook đầu tháng 10 vừa qua đã quyết định loại trừ tất cả những gì liên quan đến QAnon ra khỏi mạng xã hội này, sau một thời gian dài dung dưỡng mạng truyền thông trong bóng tối. Youtube cũng đưa ra một số biện pháp. Tuy nhiên, QAnon chắc chắn không chết, bởi sự phát triển của phong trào này giờ đây không còn phụ thuộc vào Facebook.
Quan hệ giữa tổng thống mãn nhiệm Mỹ với QAnon, mạng truyền thông đầy thế lực, chủ trương các thuyết âm mưu mờ ám, là vấn đề đang tiếp tục được giới chuyên gia làm sáng tỏ. Tuy nhiên, theo nhiều nhà quan sát, thái độ nước đôi của tổng thống Mỹ, chủ trương phủ nhận triệt để vai trò của truyền thông chủ lưu, tất cả những gì đi ngược lại quan điểm của cá nhân ông Trump đều bị gán nhãn « fake news », đã tạo ra một không khí xã hội rất thuận lợi cho đủ loại thuyết âm mưu phát triển. Đây cũng chính là nguồn gốc sản sinh vô số tin giả, gây rối nhiễu công luận.
Nhà chính trị học Pháp Rudy Reichstadt, phụ trách trang mạng Conspiracy Watch (thành lập từ năm 2007, chuyên nghiên cứu các phong trào cực đoan), nhấn mạnh « sự nở rộ của thuyết âm mưu biến các tranh luận trong một xã hội dân chủ thành cuộc đối thoại giữa những người điếc », « việc hủy bỏ mọi khả năng về ‘‘một thế giới chung’’ mà mọi người có thể chia sẻ, việc hủy hoại niềm tin vào một hiện thực mang tính sự kiện, mà xung quanh đó, có thể diễn ra đối thoại giữa các quan điểm trái ngược » là mối đe dọa thường trực đối với các nền dân chủ (Le Monde, 25/11/2020).
Tân bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ trấn an về liên minh chặt chẽ với Tokyo và Seoul
Thanh Hà - RFI - 24/01/2021 Trong ngày làm việc thứ nhì ở cương vị bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ, tướng Lloyd Austin hôm 24/01/20210 đã có hai cuộc trao đổi với đồng sự Nhật Bản và Hàn Quốc. Tránh nêu đích danh Trung Quốc hay Bắc Triều Tiên, tân lãnh đạo Lầu Năm Góc trên Twitter chú trọng vào mục đích duy trì một khu vực Ấn Độ -Thái Bình Dương « tự do và rộng mở ».
Hãng tin Anh Reuters nhấn mạnh trong cuộc điện đàm đầu tiên với đồng nhiệm Nhật Bản, Nobuo Kishi, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ cam kết bảo vệ các vùng lãnh thổ của Nhật Bản trên biển Hoa Đông nơi đang có tranh chấp chủ quyền biển đảo. Cam kết này bao trùm cả quần đào Senkaku mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư và Bắc Kinh cũng khẳng định chủ quyền với cụm đảo này.
Về phía Tokyo, bộ trưởng Kishi được hãng tin Kyodo trích dẫn, khẳng định Mỹ-Nhật « đồng thanh phản đối mọi ý đồ đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng tại các vùng Biển Đông và Hoa Đông ». Trong thông cáo của bộ Quốc Phòng Mỹ, Lầu Năm Góc khuyến khích Tokyo « đóng góp nhiều hơn vào nỗ lực cải thiện an ninh tại Ấn Độ -Thái Bình Dương ».
Còn trong cuộc trao đổi với đồng sự Hàn Quốc, Suh Wook, tướng Austin nhấn mạnh đến mối « liên minh sắt thép » giữa Washington và Seoul trong bối cảnh hạt nhân Bắc Triều Tiên vẫn là một mối đe dọa.
Trong cuộc điều trần tại Thượng Viện cách nay hai ngày, tướng Lloyd Austin tuyên bố ông có tham vọng đem lại một « làn gió mới » trong quan hệ liên minh giữa Hoa Kỳ với các nước trong khu vực Ấn Độ -Thái Bình Dương.
Tân bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ xem Trung Quốc là một thách thức đối với Lầu Năm Góc và mong muốn nâng cao khả năng phòng thủ của Hoa Kỳ trong bối cảnh Bắc Kinh tăng cường sức mạnh quân sự.
Biển Đông: Bắc Kinh ra luật cho phép Hải Cảnh ‘‘nổ súng’’ vào tàu nước ngoài
Trọng Thành - RFI - 23/01/2021 Nguy cơ đụng độ bùng phát tại Biển Đông gia tăng. Chính quyền Trung Quốc chính thức ra luật cho phép lực lượng Hải Cảnh có « mọi biện pháp cần thiết », bao gồm cả việc nổ súng vào tàu nước ngoài, để bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, Ủy ban Thường vụ Quốc Hội Trung Quốc đã thông qua Luật nói trên vào ngày hôm qua, 22/01. Luật sẽ có hiệu lực kể từ ngày 01/02/2021 tới. Trong buổi họp báo hôm qua tại Bắc Kinh, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc, bà Hoa Xuân Oánh, khẳng định luật này sẽ cho phép « bảo đảm hòa bình và ổn định » trên biển.
Hãng tin Mỹ Bloomberg dẫn nguồn tin của Tân Hoa Xã, hôm nay, 23/01, cho biết kể từ giờ lực lượng tuần duyên Trung Quốc có quyền sử dụng vũ khí, để ngăn chặn hoặc phòng ngừa trước các thách thức từ phía tàu thuyền nước ngoài, hoạt động trong các vùng biển thuộc chủ quyền hoặc « quyền tài phán » của Trung Quốc. Bộ luật vừa được chính quyền Bắc Kinh ban hành liên quan đến Biển Đông và biển Hoa Đông.
Luật mới của Bắc Kinh không nói rõ các vùng biển thuộc quyền tài phán của Trung Quốc cụ thể bao gồm những khu vực nào, nhưng theo báo Nhật Nikkei Asia, yêu sách của Trung Quốc sẽ bao gồm khu vực xung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và vùng nằm trong bản đồ 9 đoạn ở Biển Đông (còn gọi là « đường lưỡi bò »), ăn sâu vào các vùng đặc quyền kinh tế của nhiều quốc gia ven bờ, như Việt Nam, Philippines hay Malaysia. Yêu sách đường 9 đoạn của Trung Quốc đã bị một tòa án quốc tế bác bỏ hồi 2016.
Theo báo Nhật Nikkei Asia, Hải Cảnh Trung Quốc cũng sẽ được phép dùng vũ lực để dỡ bỏ các công trình xây dựng « bất hợp pháp » tại những vùng biển mà Trung Quốc đòi hỏi chủ quyền.
Sau khi Bắc Kinh thông qua luật, Nhật Bản là quốc gia đầu tiên lên tiếng. Hôm qua 22/01, ngoại trưởng Nhật Toshimitsu Motegi bày tỏ « quan ngại » về luật Hải Cảnh Trung Quốc vừa ban hành trong ngày. Năm 2020 vừa qua là năm mà số lượng tàu thuyền Trung Quốc xâm nhập vùng biển Senkaku/Điếu Ngư (do Tokyo kiểm soát) đạt mức kỷ lục. Theo Bloomberg, luật mới sẽ làm gia tăng căng thẳng hiện nay tại các vùng biển ven Trung Quốc. Báo chí Việt Nam nói đến nguy cơ « rủi ro bạo lực gia tăng tại Biển Đông » với luật Hải Cảnh mới của Trung Quốc.
Kể từ năm 2018, Hải Cảnh Trung Quốc, vốn thuộc bên dân sự quản lý, trở thành một bộ phận của Cảnh sát Vũ trang Trung Quốc, dưới quyền lãnh đạo của Quân Ủy Trung Ương, cơ quan ra quyết định cao nhất trong lĩnh vực quân sự của Trung Quốc. Từ khi ông Tập Cận Bình lên nắm quyền, số lượng phương tiện của Hải Cảnh Trung Quốc tăng vọt lên 130 tàu hơn 1.000 tấn, vào năm 2019, tức gấp hơn ba lần so với năm 2012. Hải Cảnh Trung Quốc được trang bị tàu tuần tra hơn 10.000 tấn, với súng máy 76 mm. Tàu được coi là lớn nhất tại vùng Biển Đông.
Trung Quốc ban hành luật cho phép Hải Cảnh nổ súng tại các vùng biển tranh chấp chỉ hai ngày sau khi chính quyền Biden nhậm chức, và một ngày sau khi tân cố vấn an ninh quốc gia Mỹ, Jake Sullivan, cam kết đặt khu vực quần đảo Senkaku dưới sự bảo vệ của hiệp định an ninh Mỹ - Nhật. Theo báo chí Nhật Bản, hành động này cho thấy Bắc Kinh tỏ rõ thái độ không khoan nhượng với tân chính quyền Mỹ, tại Biển Đông và biển Hoa Đông.
Tàu sân bay Mỹ trở lại Biển Đông, lần đầu tiên từ khi Biden nhậm chức tổng thống
Thùy Dương - RFI - 24/01/2021 Nhóm tác chiến của tàu sân bay Mỹ USS Theodore Roosevelt, đã tiến vào Biển Đông từ ngày hôm qua 23/01/2021 để thúc đẩy quyền "tự do hàng hải" vào lúc Trung Quốc cho oanh tạc cơ liên tục xâm nhập vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan. Đây là lần đầu tiên Bộ Tư Lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ điều tàu sân bay đến Biển Đông kể từ khi ông Joe Biden chính thức nhậm chức tổng thống Mỹ ngày 20/01/2021.
Trong thông cáo đề ngày 24/01, Bộ Tư Lệnh Ấn Độ- Thái Bình Dương Mỹ cho biết thêm là nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ lần này bao gồm hàng không mẫu hạm USS Theodore Roosevelt, tuần dương hạm lớp Ticonderoga được trang bị tên lửa dẫn đường USS Bunker Hill cùng hai khu trục hạm lớp Arleigh Burke cũng có tên lửa dẫn đường USS Russell và USS John Finn.
Quân Đội Mỹ nói rõ là nhóm tác chiến tàu sân bay đến Biển Đông tiến hành các hoạt động thường lệ « để đảm bảo tự do trên biển, xây dựng quan hệ đối tác nhằm thúc đẩy an ninh hàng hải ». Reuters trích dẫn chuẩn đô đốc Doug Verissimo, chỉ huy hải đội tác chiến, theo đó các hoạt động này là nhằm « trấn an các đồng minh và đối tác ».
Theo kế hoạch, nhóm tàu sân bay Mỹ sẽ tiến hành diễn tập tấn công và hiệp đồng tác chiến trong thời gian ở Biển Đông.
Hàng không mẫu hạm Mỹ trở lại Biển Đông trong bối cảnh căng thẳng giữa Trung Quốc và Đài Loan gia tăng: Đài Bắc vào hôm nay 24/01 thông báo: Trung Quốc lại cho 15 máy bay, trong đó có 12 chiến đấu cơ, xâm nhập vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan, gần quần đảo Pratas. Hôm qua, chính quyền trên đảo cũng cho biết là Bắc Kinh đã cho máy bay ném bom, chiến đấu cơ bay vào khu vực này.
Hành động dọa nạt Đài Loan đã bị Washington phản đối. Theo hãng tin Mỹ AP, Washington đã tái khẳng định sự ủng hộ đối với Đài Bắc ngay từ hôm qua sau vụ Bắc Kinh điều 8 máy bay ném bom có khả năng mang vũ khí hạt nhân và 4 chiến đấy cơ vào không phận tây nam Đài Loan. Theo giới quan sát, đây là cách Bắc Kinh đe dọa Đài Bắc và thử thách quyết tâm của tân chính quyền Mỹ Biden.
Bộ Ngoại Giao Mỹ đã tỏ ý lo ngại trước những nỗ lực của Trung Quốc nhằm đe dọa các nước láng giềng, bao gồm cả Đài Loan. Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Mỹ, Ned Price, kêu gọi « Bắc Kinh ngừng gây áp lực quân sự, ngoại giao và kinh tế đối với Đài Loan, thay vào đó tham gia vào các cuộc đối thoại có ý nghĩa với các đại diện Đài Loan đã được bầu lên theo cách dân chủ ».
Bộ Ngoại Giao Mỹ cũng khẳng định Washington sẽ tiếp tục đẩy mạnh quan hệ với Đài Bắc và đảm bảo khả năng phòng thủ của Đài Loan trước các mối đe dọa từ Trung Quốc, đồng thời ủng hộ giải pháp hòa bình để giải quyết các vấn đề Trung - Đài.
Hiện giờ Bắc Kinh vẫn chưa bình luận về các phát biểu từ phía chính quyền Biden.
Tin tổng hợp RFI/Tiếng Việt 24/01/2021
(AFP) - Úc gây áp lực đòi Hà Lan cho dẫn độ trùm ma túy Tse Chi Lop. Nhân vật này bị coi là một trong những tội phạm đang bị truy lùng ráo riết nhất trên thế giới, Tse Chi Lop, 57 tuổi, vừa bị cảnh sát Hà Lan câu lưu cách này hai ngày. Tse là người Canada gốc Trung Quốc và được mệnh danh là một "El Chapo" tung hoành tại châu Á. Ông đứng đầu một đường dây bán amphétamine lợi hại tại Úc.
(AFP) - Covid-19: Tổng tham mưu trưởng quân đội Tây Ban Nha từ chức vì tiêm phòng cho dù không phải đối tượng được ưu tiên. Tổng tham mưu trưởng quân đội Tây Ban Nha đệ đơn từ chức vào hôm qua 23/01/2021 để gìn giữ hình ảnh của quân đội và dường như đơn từ chức đã được bộ trưởng Quốc Phòng chấp thuận. Nhiều tướng lĩnh, quan chức cao cấp, lãnh đạo các đảng phái chính trị đã bị cáo buộc tương tự. Tại Tây Ban Nha, hiện giờ mới chỉ có gần 1 triệu người thuộc đội ngũ nhân viên y tế và người cao tuổi trong các nhà dưỡng lão là thuộc diện được ưu tiên chích ngừa Covid.
(Reuters) - Liên Âu sẽ dùng đến các phương tiện pháp lý để buộc các hãng dược phẩm giao vac-xin đúng hạn theo hợp đồng. Thông báo của chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel được đưa ra vào hôm nay 24/01/2021 trong bối cảnh nhiều hãng dược phẩm thông báo chậm giao hàng (Pfizer) hoặc giảm lượng vac-xin giao cho Liên Hiệp Châu Âu (AstraZeneca). Ông Charles Michel kêu gọi các hãng bào chế dược phẩm minh bạch về vấn đề nói trên.
(AFP) - Dân Bồ Đào Nha đi bầu tổng thống trong bối cảnh dịch Covid-19 bùng phát mạnh. Theo kế hoạch, kết quả bầu cử tổng thống sẽ được thông báo vào 20 giờ, giờ quốc tế hôm nay 24/01/2021. Vốn tránh được đại dịch hồi mùa xuân, nhưng nay Bồ Đào Nha trở thành 1 trong những quốc gia có số ca nhiễm mới và số ca tử vong cao nhất thế giới nếu tính theo tỉ lệ dân số. Hôm qua cả số ca nhiễm mới và số ca tử vong thường nhật đều đạt mức kỷ lục. Sau khi đóng cửa các nhà hàng và cửa hàng, hôm thứ Sáu 22/01 chính quyền đã quyết định đóng cửa trường học trong vòng 15 ngày.
(AFP) - Tổng thống Venezuela Maduro kêu gọi tân tổng thống Mỹ Joe Biden « sang trang » quan hệ. Nicolas Maduro hôm qua 23/01/2021 tuyên bố sẵn sàng « mở một con đường mới » cho quan hệ ngoại giao song phương trên cơ sở « tôn trọng lẫn nhau, đối thoại và thấu hiểu ». Quan hệ Caracas - Washington đã bị gián đoạn trong 2 năm qua. Trong khi đó, Antony Blinken, người được tổng thống Biden bổ nhiệm vào chức vụ ngoại trưởng, tuyên bố Nhà Trắng sẽ tiếp tục công nhận Juan Guaido là tổng thống Venezuela và gọi Maduro là « nhà độc tài thô bạo ».
(AFP) - Brazil : Raoni Metuktire, tù trưởng của tộc người Kaypo, yêu cầu Tòa Hình Sự Quốc Tế điều tra tổng thống Bolsonaro về « tội ác chống nhân loại ». Tù trưởng Raoni Metuktire, gương mặt biểu tượng trong việc bảo vệ rừng Amazon, cáo buộc tổng thống Brazil Bolsonaro bức hại thổ dân bản địa bằng cách phá hủy môi trường sống và các quyền cơ bản của họ. Theo tù trưởng Raoni Metuktire, kể từ khi Bolsonaro lên nắm quyền, việc chặt phá rừng Amazon đã tăng chưa từng có, tăng thêm 34,5%/năm, tỉ lệ các tộc trưởng bị sát hại cũng cao nhất trong vòng 11 năm qua, nhiều cơ quan bảo vệ môi trường bị đe dọa hoạc tan rã.
Edited by user Sunday, January 24, 2021 9:33:12 AM(UTC)
| Reason: Not specified
|